“…vonden we dit allermooiste plekje van de Ooy terug als wel ’t meest huiveringwekkende dodentoneel in onze gemeente”, aldus de kronieken. (Tekst Margot van Boldrik. Tekenaar onbekend)
Molenaarsfamilie Vierboom, 3e van rechts met pet vader Gerrit Vierboom.
Toon en Marie Janssen-Kersten met hun kinderen Joke en Theo.
Landbouwer en waardsman Hendrik Janssen met zijn vrouw Netje Hendriks.
1941 Het is de trouwdag van Toon Braam en Anneke Brugman (beiden met rozet). Geheel rechts opa Wim Brugman. Links naast de bruidegom opoe Anne Jeurissen. De familie Brugman woonde aan de Erlecomse kant van de Dijk. Zoon Wim -staande geheel rechts op de achterste rij – heeft er een fietsenhandel en -reparatiewerkplaats.
Direct na de start van Market Garden op 17 september 1944, vormt zich een frontlijn (in rood aangegeven) die vanaf de heuvelrug dwars over het buurtschap richting Erlecom loopt.
Het boterfabriekje van de fam. Rutten in Kekerdom. Van 23 september tot 20 oktober 1944 vinden hierde families van Hendrik en Toon Janssen een gastvrij onderkomen.
Gedurende dezelfde periode vinden de familie Vierboom en Henk Dijkstra onderdak bij de buren: het Transportbedrijf Haukes in Kekerdom.
Als op 20 oktober 1944 ook de overige dorpen moeten evacueren, trekt de “Groep Thornsche Molen” samen met de bewoners van Kekerdom, Leuth en Millingen de grens over naar Bimmen (Dld). Vervolgens naar Emmerich, alwaar met de veerpont wordt overgestoken. Opnieuw in Nederland trekt de groep via ’s Heerenberg naar Azewijn. (Foto: Vrijheidsmuseum Groesbeek)
De familie Toon Janssen krijgt ‘huisvesting’ in het kippenhok van boer Ketelaar in Azewijn.
De families Vierboom en Hendrik Janssen vinden samen met Henk Dijkstra een gastvrij onderkomen bij boer en boerin Berntsen in Azewijn.
Tegen het eind van 1944 trekken de families Vierboom, Hendrik Janssen en Henk Dijkstra verder oostwaarts en verblijven tijdelijk in Silvolde, waar onderdak wordt gevonden bij de fam. J. Bongers met een manufacturenzaak. Op de foto midden achter. Na verder noordwaarts te zijn getrokken belanden zij in Ommen. Van daar trekt Henk Dijkstra alleen verder noordwaarts. Op weg naar zijn uiteindelijke doel: zijn oom in Ysbrechtum. Zie de routekaart en zijn vitrine.
Als de bewoners van de Thornsche Molen na de Bevrijding voorjaar 1945 huiswaarts keren, vinden ze enkel bomkraters en puinhopen van het eens zo fraaie buurtschap. Spoedig volgt een houten noodwoning voor de fam. Toon Janssen-Kersten en voor het vee een nissenhut.
Even leek het erop dat het buurtschap in zijn oorspronkelijke setting zou worden herbouwd. Doch o.m. vanwege te hoge kosten wordt er een streep door het plan gehaald. Rechts zien we de boerderij van Hendrik Janssen; links het dijkhuisje van de familie Brugman; midden achter de Thornsche Molen.
Tekeningen Henk Dijkstra
De Thornsche Molen zoals op 30 augustus 1944 getekend door Henk Dijkstra.
17 september 1944, kort na de middag Market Garden: landing van de Parachutisten.
Evacuatie van de bewoners op 23 september 1944. Over de Kapitteldijk gaat het met kar en paard van Hendrik Janssen richting Leuth-Kekerdom.
Duitsers in stelling langs de in de frontlijn gelegen Kapitteldijk. Er wordt volop gevuurd.
Legitimatiekaart als erkend vluchteling, afgegeven door de provincie Gelderland.
In oktober 1944 wordt onderdak gevonden in Azewijn (Gld). Vanaf eind januari 1945 wordt verder noordwaarts getrokken.
‘Vluchtelingen – Verklaring’ afgegeven op 20 februari 1945 door de burgemeester van Wymbritseradeel.
Midden februari bereikt hij IJsbrechtum (Fr.). en vindt onderdak bij zijn oom. Hier ziet Henk op 15 april 1945 “at 3 o’clock” de laatste Duitsers vertrekken. Bevrijd!
Tekeningen Henk Dijkstra.
Henk Dijkstra (1925-2008)
Schoolkinderen van basisschool Op Weg in Ooij en de Grundschule Christophorus in Kranenburg zijn ook erg creatief geweest en op hun manier 80 jaar vrijheid uitgebeeld. Deze kunstwerken staan in de 2 vitrines in de expositieruimte van het Infocentrum in het restaurant van de Thornsche Molen. Daar vindt u ook de complete expositie over “Vrijheid Toen en Nu” . U bent van harte welkom en deze expositie is elke dag geopend van 09.30 tot 21.00 uur.
